Strateji, hedefimize kaynakların en etkin ve verimli şekilde kullanılarak ulaşılması için yapılan uzun vadeli plan demek. Yani, uzun soluklu bir hedefimiz varsa –ister küçük ister büyük– bir stratejiye de ihtiyacımız var. Hem de hayatın her alanda. İster işimizi büyütmeye, ister kariyerimizi yönetmeye çalışalım, hemen her şey stratejik yaklaşım gerektiriyor.

Kelimenin kökeni Antik Yunan’a, muharebe meydanlarına uzanıyor ama stratejiden yararlanmak için savaşa soyunmamıza gerek yok. Kulağa ağır ve ciddi gelse de aslında strateji hayatımızın hemen her alanında yanı başımızda olan bir kavram. Kariyerimizin gidişatından, kilo verme maceramıza, sosyal ilişkilerimizden ev yönetimine kadar kişisel hayatta da birçok alanda strateji pekâlâ kullanılıyor.

Peki, bu sihirli "strateji" kavramı iş hayatında nereye oturuyor? İş dünyasında strateji, satranç tahtasında taşları doğru hamlelerle hareket ettirmek gibi. Hem nereye gitmek istediğimizi biliyor hem de olası engelleri, fırsatları ve rakip hamleleri hesaba katıyor olmalıyız. Tüm bunları harmanladığımız oyun planı da stratejimizi oluşturuyor.
 

Strateji, hayatı kolaylaştırır

Hayat hızlı. Hele ki Türkiye gibi gelişmekte olan, dinamik bir ülkede. Bu rekabetçi ortamda stratejik planlamayla uğraşmak külfet ya da gereksiz bir çaba gibi görünebilir. Ama plansız ilerlemenin yüksek bir bedeli var: Kaos! Strateji, kaosa hükmetmenin ustaca bir yolu. Çünkü aslında strateji günü kurtarmaktan çok geleceği şekillendirme aracı. Bir düşünün: bir planınız varken, yol boyunca karşınıza çıkan sürprizlerle baş etmek daha kolay gelmiyor mu?

Strateji işte tam da bunu sağlıyor. Küçük hesaplarla değil, büyük düşüncelerle hareket etmenin yolu stratejiden geçiyor. Hedefi bir kere belirleyip planlamanızı yaptınız mı, gerisi adım adım geliyor. Hem de yol boyunca bizi motive ederek.
 

Stratejinin gizli silahları: Yaratıcılık ve esneklik

Strateji denilince, katı kuralları ve sıkıcı toplantıları düşünmeyin hemen. “Piyasa çok hızlı değişiyor, işimiz başımızdan aşkın. Bir de stratejiyle falan uğraşmanın alemi yok!” da demeyin. Strateji, aslında tam da rekabetin çetin olduğu piyasalarda yaratıcı ve esnek olmamızı teşvik eden bir araç.

Dünyanın hızla değiştiği, trendlerin neredeyse haftalık olarak yenilendiği bir çağda, sabit planlarla ilerlemek oldukça zor. 

Strateji, bizi bu değişimlere uyum sağlamaya yönlendirir ve zamanın ruhunu yakalamayı öğretir. Bugün işe yarayan bir çözüm, yarın işe yaramayabilir. İşte tam da bu yüzden stratejilerimiz, değişime açık ve yaratıcı olmalı.
 

Akıllı rekabetin anahtarı: Stratejik avantaj

Rekabetçi dünyada, bir adım önde olmak her şey demek. Peki, bunu nasıl sağlayabiliriz? Elbette stratejiyle! Kendimize basit ama güçlü sorular soralım: “Rakiplerim ne yapıyor? Ben neyi farklı yapabilirim? Nereye, ne zaman, nasıl ulaşmayı hedefliyorum?” Strateji, bize kendimizi farklılaştırmanın yollarını açar ve oyunu sadece başkalarının kurallarına göre değil kendi kurallarımıza göre de kurgulama şansı sunar.
 

Sadece başarı değil, sürdürülebilir başarı

Strateji, bir seferlik bir plan değildir. Başarıyı yakaladığımızda, onu sürdürülebilir kılmak asıl hedef olmalı. Zaman değişiyor, müşteriler ve tabii ki rakipler de değişiyor. Strateji bu yüzden sürekli güncellenmesi gereken bir rehber olmak zorunda.

Gutenberg’le başlayan modern matbaacılığın odağında kitap varken ve yüzlerce yıl bu şekilde ilerlemişken 1600’lerde gazetelerin doğmasıyla matbaaların yüklendiği yeni stratejik rolü düşünelim? Peki ya ofset baskıya ve sonra dijitale baskıya uzanan stratejik dönüşüm? Bu büyük dönüşümleri öngörüp, işletmelerinin stratejik istikametinde değişiklik yapabilenler, kıyasıya rekabette ciddi şekilde öne çıkmayı başaranlar oldu.

Çevre dostu “yeşil” baskı çözümleri, dijital baskıya geçişi sadece makine yatırımıyla sınırlı tutmayıp kişiselleştirilmiş hizmetlerle online sipariş almak, Endüstri 4.0’ı özümseyerek otomasyonu işletmenin bütününe yaymak gibi yenilikçi adımlar matbaacılar için tabii ki önemli. Sürdürülebilir başarı, bu tür yenilikçi adımları uzun vadeli bir stratejik planlamanın içine dahil edebilince daha rahat elde edilebilir.

Zira, bu dönüşümleri görmek ve değişmeye çalışmak kendi başına yetmiyor. Günlük iş telaşının içerisinde kafamızı kaldırıp uzakları hedeflemek ve buna uygun strateji geliştirmek kolay değil. Üstelik de ne kadar büyük olursak olalım, doğru strateji ile hareket etmiyorsak bu büyük dönüm noktalarında alabora olma riski daha da yüksek. Amerika’nın en büyük kitabevi zincirlerinden Borders, dünyanın en büyük fotoğraf baskı şirketi Kodak, film kiralama zinciri Blockbuster gibi milyar dolarlık devler bile değişim karşısında stratejik istikametlerini değiştiremedikleri için iflas etmediler mi?
 

Planlı pilav

Sonuç olarak, strateji sadece bir yol haritası ya da gereksiz kâğıt, kürek işi demek değil; yaratıcı düşünmenin, değişime ayak uydurmanın ve rakiplerinizin bir adım önünde kalmanın sanatıdır. Demirel’e atfedilen “bize plan değil pilav lazım” sözü aklımızın bir köşesinde dursa da doğru stratejiyle sadece hedeflerimize ulaşmakla kalmaz, başarımızın sürdürülebilir olma olasılığını da artırabiliriz. Hayat pilavsız tabii ki olmaz ama planlı pilavın da tadına doyulmaz.
 

 

Mahir Çipil
Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür Yardımcısı (COO)

https://www.linkedin.com/in/mahircipil/

Hacettepe Üniversitesi İşletme Bölümü’nden mezun olan Mahir Çipil, MBA yüksek lisans eğitimini ise Cornell University ve London Business School’da tamamlamıştır. Kariyerine Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı’nda başlamış ve son olarak Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nda (SEDDK) Kurucu Başkan Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Özel sektörde, uluslararası sigorta ve reasürans gruplarında üst düzey yöneticilik yaparak strateji, proje yönetimi, satış ve dijital dönüşüm gibi alanlara liderlik etmiştir. Halen Avrupa merkezli sigorta grubu VHV’nin Türkiye iştiraki VHV Reasürans’ta Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. Sekizi kitap olmak üzere birçok akademik ve sektörel yayın yapan Çipil, çeşitli üniversitelerde eğitmenlik yapmış ve proje yönetimi, pazarlama ve dijital dönüşüm gibi konularda eğitimler vermiştir.

Paylaş